Çınarcık’ın önemli yerleşim yerlerinden birisi de Esenköy’dür. Belde bugün Yalova’nın önemli yazlık merkezlerinden biridir. Denize paralel uzanan dağların yamaçlarından Marmara’ya bakmaktadır. Çınarcık’a 19 km. Yolova’ya 32 km. mesafededir. 1994’te belediyelik olmuştur. Resmî olarak 4 bin civarından olan nüfusu, yaz aylarında 80 bini bulabilmektedir.
Eski adı Katırlı olan Esenköy, XX.yüzyılın başlarına kadar Yalova bölgesinin en kalabalık, en zengin Rum köylerinden birisidir. O yıllarda köye tek ulaşım denizdendir. Deniz kıyısından sarp dağ tepelerine kadar her yeri zeytinlik kestane, ceviz ve meyve ağaçlarıyla kaplıdır. Esenköy belediyesinin internet sitesinde yer alan bilgiye göre; her sonbaharda, üretilen zeytin, zeytinyağı, ceviz ve kestane gemilerle İstanbul’a taşınır, oradan imparatorluğun dört bir köşesine yayılırdı. Nisan 1921’de köye çıkan Yunan askerleri karadan Yalova’ya doğru yürüyüşe geçmişler, yerli Rum ve Ermeni çetecilerin de yardımıyla çevrede birçok yerde katliam yapmışlardır. Daha sonra Yunanlılar çekilince Katırlı’dan kaçmak zorunda kalan Rumlar, mübadeleyle Yunanistan’a göç etmişlerdir. Yerlerine Kafkas göçmeni Gürcü ve Lazlar yerleştirilmiştir. Etnik kökenlerine göre iki ayrı mahalle oluşturan yeni ahali hayvancılık, ormancılık ve zeytincilik yapmıştır. 1970’lerin başında balık ihracatı ve pansiyon turizmiyle hareketlenen köy ekonomisi, 1980’lerden sonra tamamen turizme yönelmiştir. Köyün turizm açısından tanınmasında ve yazlık yerleşim yeri haline gelmesinde uzun yıllar Esenköy’de yaşayan tanınmış din alimi Ahmet Muhtar Büyükçınar’ın da katkıları olmuştur.
Esenköy’de, eski köy evleri, kilise, koza işletme binası gibi eski eser kalıntıları mevcuttur.
Esenköy Koza İşletme Binası
Esenköy’den Armutlu’ya giderken Bülbülderesi mevkiinde, yolun sağında sahilde, bir tatil sitesinin içindedir. Yalnızca bir duvarı kalmıştır. Bina koza işletmesi olarak kullanılmıştır. Kuzey-güney doğrultusunda konumlanmış dikdörtgen planlı olduğu anlaşılan bina moloz taş ve tuğla ile inşa edilmiştir. Şu anda herhangi bir işaret kalmasa da eski bilgilere dayandığı anlaşılan bir kayıtta şu bilgiler vardır. “Kayıtlara göre üç katlı olan yapının kuzey cephesi üçgen sivri alınlıklıdır. İkinci ve üçüncü katlarda ipek böceği yetiştirmek için kullanılmış ahşap bölümler bulunmaktadır. Yapının batı duvarının bir kısmı yıkıktır, çatı ise çökmüştür. Yapının mevcut olan cephesine bakıldığında duvar örgüsünde moloz taş ve tuğla üzerine sıva yapıldığını görmekteyiz. Giriş kapısı ve pencereler yuvarlak kemerlidir. Yapı harabe durumdadır.” Demekki yıllar önce böyleymiş ancak şu anda sadece bir duvarı mevcuttur. Diğer alanları çocuk parkıdır.
Esenköy’de Kilise
Esenköy’de eski köy yerleşim yerinde köyün içinden geçen derenin yanındadır. Dikdörtgen planlı bir kilise kalıntısıdır. Çatısı tamamen çökmüş sadece dört duvarı ayaktadır. Yığma moloz taş ve tuğla ile yapılan yapı kalıntıları kilise özelliklerini belli etmektedir. Bazı eski kayıtlarda bitişiğinde dükkânlardan söz edilsede şu anda çevresi boştur. Yapı genel özellikleriyle geç dönem karakteristiği göstermekte olup muhtemelen yakın yüzyıllarda gayrimüslimler tarafından kullanılmış bir kilise olarak nitelendirilebilir.
Kaynak: T.C. Yalova Valiliği
Altınova Güncel 
Yorum bırakın